མཚོ་བྱང་ཁུལ་དམངས་ཆེན་སྐབས་བཅོ་ལྔ་པའི་གྲོས་ཚོགས་ཐེངས་དྲུག་པ་གཟབ་རྒྱས་ངང་འཚོགས།

ཟླ1པོའི་ཚེས24ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོའི་ཆུ་ཚོད9སྟེང་། མཚོ་བྱང་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་མི་དམངས་འཐུས་མིའི་ཚོགས་ཆེན་སྐབས་བཅོ་ལྔ་པའི་གྲོས་ཚོགས་ཐེངས་དྲུག་པ་ནུབ་མཚོ་གྲོང་རྡལ་དུ་གཟབ་རྒྱས་ངང་འཚོགས། 

ཚོགས་ཆེན་ལ་ཞུགས་དགོས་པའི་འཐུས་མི217ཡོད་པ་དང་དངོས་སུ་ཞུགས་པའི་འཐུས་མི189ཡོད་པས་ཁྲིམས་གཏན་མི་གྲངས་དང་མཐུན།

ཚོགས་ཆེན་གྱི་ལག་བསྟར་ཀྲུའུ་ཞི་ཤ་བོ་སྐྱབས་དང་། ཆན་གོ་ཆིན། སུའུ་བདུན་ཅུ། མ་ཁྲེང་ཀོས། ལི་ཞུ་ཀྲེན། ཝན་བཀྲ་ཤིས་དོན་འགྲུབ། ཝང་ཞིང་ཧོས། མ་ཨན་དབྱི་བཅས་ཀྲུའུ་ཞི་སྟེགས་བུའི་མདུན་གྲལ་དུ་བསྡད་ཡོད། 

ཀྲུའུ་ཞི་སྟེགས་བུའི་སྟེང་ད་དུང་ཀྲུའུ་ཞི་ཚོགས་པའི་ཁོངས་མི་ཡོངས་དང་། ཁུལ་ཨུ་དང་། ཁུལ་སྲིད་གཞུང་། ཁུལ་སྲིད་གྲོས། ཁུལ་སྒྲིག་ཁྲིམས་ལྟ་ཞིབ་ཨུ་ལྷན། ཁུལ་འབྲིང་རིམ་མི་དམངས་ཁྲིམས་ཁང་། ཁུལ་མི་དམངས་ཞིབ་དཔྱོད་ཁང་། མཚོ་བྱང་ཡན་ལག་དམག་ཁུལ་བཅས་ཀྱི་མགོ་ཁྲིད་རྣམས་བསྡད་ཡོད།

ཁུལ་ཨུའི་འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཁག་གི་འགན་ཁུར་བློ་མཐུན་དང་། ཁུལ་སྲིད་གཞུང་སྡེ་ཁག་གི་འགན་ཁུར་བློ་མཐུན། ཁུལ་དུ་བཅའ་སྡོད་བྱས་པའི་ཞིང་ཆེན་གྱི་འབྲེལ་ཡོད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་འགན་ཁུར་བློ་མཐུན། དེ་བཞིན་མཚོ་བྱང་ཁུལ་གྱི་རྒྱལ་ཡོངས་དམངས་ཆེན་གྱི་འཐུས་མི་དང་ཞིང་ཆེན་དམངས་ཆེན་སྐབས་བཅུ་བཞི་པའི་འཐུས་མི། ཁུལ་སྲིད་གྲོས་སྐབས་བཅོ་ལྔ་པའི་སྲིད་གྲོས་ཨུ་ཡོན་བཅས་ཚོགས་འདུར་ཟུར་ཞུགས་གནང་། 

ཁུལ་དམངས་ཆེན་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ལྷན་གྱི་ཏང་ཙུའི་ཧྲུའུ་ཅིའམ་ཚོགས་ཆེན་གྱི་ལག་བསྟར་ཀྲུའུ་ཞི་ཆན་གོ་ཆིན་གྱིས་མགོ་རྩོམ་ཚོགས་འདུར་གཙོ་སྐྱོང་གནང་།   

ཚོགས་ཆེན་རྔམ་བརྗིད་ལྡན་པའི་རྒྱལ་གླུའི་ཁྲོད་མགོ་བརྩམས།  

ཚོགས་ཆེན་གྱིས་ཁུལ་དཔོན་ཀྲང་ཧྲིང་ཡོན་གྱིས་ཕུལ་བའི་མཚོ་བྱང་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་བྱ་བའི་སྙན་ཞུར་ཉན།    

སྙན་ཞུ་ཁྱོན་ཁག་གཉིས་སུ་དབྱེ་ཡོད་དེ། གཅིག་ནི2024ལོའི་བྱ་བར་ཕྱི་མིག་ལྟ་བ་དང་། གཉིས་ནི2025ལོའི་བྱ་བའི་བསམ་ཕྱོགས་དེ་ཡིན། 

སྙན་ཞུ་ལས་བསྟན་དོན། 2024ལོར། ཁུལ་ཨུའི་མགོ་ཁྲིད་སྲ་བརྟན་དང་། ཁུལ་དམངས་ཆེན་དང་དེའི་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་། ཁུལ་སྲིད་གྲོས་བཅས་ཀྱི་ལྟ་སྐུལ་རྒྱབ་སྐྱོར་འོག  “243”འཕེལ་རྒྱས་བཀོད་པ་དང“ཞིང་ཆེན་ཡོངས་ཀྱི་མདུན་གྲལ་དུ་བསྐྱོད་པ་གསུམ”གྱི་དམིགས་འབེན་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་དམིགས་ནས། སྤྱོད་ལམ་སྒྱུར་བ་དང་དོན་འཁྱོལ་དམ་འཛིན། དཔའ་ངར་ཆེན་པོས་འགན་ཁུར་བ། དངོས་སྒྲུབ་ནན་ཏན་བཅས་བྱས་པ་དང་། བརྟན་ཐོག་ཡར་འཕེལ་དང་འཕེལ་ཐོག་བརྟན་བརླིང་ཡོང་བ། ནན་ཏན་བབ་བསྟུན་དང་ཕྱོགས་བསྡུས་ཇུས་འདོན་བཅས་བྱས་པས། ཁུལ་ཡོངས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་འཕེལ་རྒྱས་ལ་གྲུབ་འབྲས་གསར་པ་བླངས་ཤིང་། དཀའ་ངལ་གདོང་གིས་བསུས་ཏེ་འགྲུབ་དཀའ་བའི་གྲུབ་འབྲས་ཤིག་བླངས་ཡོད་ཟེར།

སྙན་ཞུའི་ནང་བཏོན་དོན། ད་ལོའི་སྲིད་གཞུང་བྱ་བའི་སྤྱིའི་བླང་བྱ་ནི། ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་དུས་རབས་གསར་པའི་ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་དགོངས་པ་མཛུབ་ཁྲིད་དུ་བྱས་ཏེ། ཏང་གི་ཚོགས་ཆེན་ཉི་ཤུ་པ་དང་སྐབས་ཉི་ཤུ་པའི་ཀྲུང་ཨུ་ཚང་འཛོམས་གྲོས་ཚོགས་ཐེངས་གཉིས་པ་དང་གསུམ་པའི་དགོངས་དོན་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་སློབ་སྦྱོང་ལག་བསྟར་དང་། སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་མཚོ་སྔོན་ལ་རྟོག་ཞིབ་སྐབས་གནང་བའི་གསུང་བཤད་གལ་ཆེན་གྱི་དགོངས་དོན་གནད་ལ་འཁེལ་བར་དོན་འཁྱོལ་བྱེད་པ། ཀྲུང་དབྱང་གི་དཔལ་འབྱོར་བྱ་བའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་བཀོད་སྒྲིག་དོན་འཁྱོལ་གཏིང་ཟབ་བྱེད་པ་དང་། ཞིང་ཆེན་ཏང་ཨུའི་སྐབས་བཅུ་བཞི་པའི་ཚང་འཛོམས་གྲོས་ཚོགས་ཐེངས་བརྒྱད་པ་དང་ཁུལ་ཨུའི་སྐབས་བཅུ་གསུམ་པའི་ཚང་འཛོམས་གྲོས་ཚོགས་ཐེངས་བཅུ་པའི་བླང་བྱ་ལྟར་རྒྱལ་ཡོངས་དང་ཞིང་ཆེན་ཡོངས་ཀྱི་སྤྱིའི་བཀོད་པའི་ནང་སྔར་བས་བློ་བརྟན་འགྱུར་མེད་དང་རང་འགུལ་ངང་ཞུགས་ཏེ་ཞབས་འདེགས་ཞུ་བ་དང་།  “ཆེས་ཆེ་བ་གསུམ”གྱི་ཞིང་ཆེན་གྱི་གནས་བབ་དང“དེ་བས་གལ་ཆེ་བ་གསུམ”གྱི་འཐབ་ཇུས་གནས་བབ་ལ་གཞིགས་པ། “ཞིང་ཆེན་ཡོངས་ཀྱི་མདུན་གྲལ་དུ་བསྐྱོད་པ་གསུམ”ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ། “243”འཕེལ་རྒྱས་བཀོད་པ་འཛུགས་རྒྱུར་དམིགས་ནས།  འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་གསར་པ་ཆ་ཚང་ཡང་དག་དང་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་ལག་བསྟར་བྱེད་པ། བརྟན་ལྷིང་ཁྲོད་ཡར་རྒྱས་བརྩོན་ལེན་དང་ཡར་རྒྱས་ལ་བརྟེན་ནས་བརྟན་ལྷིང་ལ་སྐུལ་འདེད། དྲང་སྲུང་གསར་གཏོད་དང་སྔོན་འཛུགས་རྗེས་གཏོར། མ་ལག་འདུས་གྲུབ་དང་མཐུན་སྦྱོར་གཞོགས་འདེགས། སྒྱུར་བཅོས་གཏིང་ཟབ་དང་སྒོ་འབྱེད་རྒྱ་ཆེར་གཏོང་བ་རྒྱུན་འཁྱོངས་དང་། སྐྱེ་ཁམས་སྔོན་ཐོབ་དང་ལྗང་མདོག་འཕེལ་རྒྱས། ཡིད་ཆེས་བརྟན་པོ་དང་དངོས་སྒྲུབ་བརྩོན་ལེན། སྐྱེ་ཁམས་སྤུས་ཚད་མཐོར་འདེགས། དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་གོང་འཕེལ། མི་དམངས་བདེ་སྡོད་ལས་བརྩོན། སྤྱི་ཚོགས་འཆམ་མཐུན་བརྟན་ལྷིང་བཅས་ལ་མུ་མཐུད་དུ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ། “ལྔ་བཅུ་བཞིའི”འཆར་འགོད་ཀྱི་དམིགས་འབེན་དང་ལས་འགན་སྤུས་ཚད་མཐོན་པོའི་ངང་ལེགས་འགྲུབ་བྱས་ཏེ། “ལྔ་བཅོ་ལྔའི”མགོ་ཡག་པོ་རྩོམ་པར་རྨང་གཞི་བརྟན་པོ་འདིང་བ། “མཚོ་བྱང་ལྔ”འཛུགས་སྐྲུན་ལ་གྲུབ་འབྲས་གསར་པ་ཐོབ་པར་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་སྐུལ་འདེད་བཏང་ནས་ཀྲུང་གོའི་རྣམ་པའི་དེང་རབས་ཅན་གྱི་མཚོ་སྔོན་ལག་ལེན་གྱི་མཚོ་བྱང་ལེའུ་འབད་བརྩོན་གྱིས་འབྲི་རྒྱུ་ཡིན་ཟེར། 

སྙན་ཞུའི་ནང་བཏོན་པའི་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་སྔོན་དཔག་དམིགས་འབེན་ནི། ས་ཁུལ་གྱི་ཐོན་སྐྱེད་རིན་ཐང་སྡོམ་འབོར4.5%ཡས་མས་འཕར་ནས་འབྲས་བུ་དེ་བས་ལེགས་པ་བརྩོན་ལེན་བྱ་རྒྱུ་དང་། གཏན་འཇགས་རྒྱུ་ནོར་ལ་མ་འཇོག་བྱེད་ཚད6%ཡན་འཕར་བ།  སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འཛད་སྤྱོད་དངོས་རྫས་སིལ་འཚོང་སྡོམ་འབོར4%ཡན་འཕར་བ། ས་གནས་ཀྱི་སྤྱིར་བཏང་གི་སྤྱི་པའི་སྔོན་རྩིས་ཡོང་འབབ་དང་ས་ཁུལ་གྱི་ཐོན་སྐྱེད་རིན་ཐང་སྡོམ་འབོར་མཐུན་སྦྱོར་གྱིས་དུས་མཉམ་དུ་འཕར་བ། སྡོད་དམངས་ཀྱི་ཡོང་འབབ་འཕར་བ་དང་དཔལ་འབྱོར་འཕར་བ་དུས་མཉམ་ཡིན་པ། སྡོད་དམངས་ཀྱི་འཛད་སྤྱོད་རིན་གོང་འཕར་ཚད2%ཡས་མས་སུ་ཚོད་འཛིན་བྱེད་པ། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་གྱི་ཐོ་འགོད་བྱས་པའི་ལས་ཀ་ཤོར་ཚད3.5%ནང་ཚོད་འཛིན་བྱེད་པ། འབྲུ་རིགས་ལོ་ཏོག་འདེབས་པའི་རྒྱ་ཁྱོན་མུའུ་ཁྲི31ཡན་དུ་བརྟན་པོ་ཡོང་བར་བྱེད་པ། མཁའ་རླུང་སྤུས་ཚད་ལེགས་པའི་ཉིན་གྲངས་ཀྱི་སྡུར་ཚད་ཞིང་ཆེན་གྱིས་གཏན་འཁེལ་བྱས་པའི་དམིགས་ཚད་དུ་སླེབས་པ། ཆུ་བོ་གཙོ་བོ་མཚམས་ཕྱིར་ཐོན་པའི་བཅད་ངོས་ཀྱི་ཆུ་སྤུས་གཏན་འཇགས་ངང་རིགསⅡདང་དེའི་ཡན་ལ་སླེབས་པ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་པ། ནུས་ཁུངས་ཟད་གྲོན་ཚད་ནི“ལྔ་བཅུ་བཞིའི”འཆར་འགོད་དུས་ཡུན་ནང་ཞིང་ཆེན་གྱིས་གཏན་འཁེལ་བྱས་པའི་དམིགས་ཚད་དང་མཐུན་པ། སྦགས་བཙོག་དངོས་པོ་གཙོ་བོ་ཕྱིར་འབུད་ཚད་ཇེ་ཉུང་དུ་གཏོང་བའི་དམིགས་ཚད་ཞིང་ཆེན་གྱིས་གཏན་འཁེལ་བྱས་པའི་དམིགས་ཚད་ནང་ཚོད་འཛིན་བྱེད་པ་བཅས་ཡིན།   

སྙན་ཞུ་ལས་ནན་གྱིས་བསྟན་དོན།  གོང་གསལ་གྱི་དམིགས་འབེན་ལ་དམིགས་ནས་གཙོ་བོ་ཕྱོགས་བདུན་གྱི་བྱ་བར་དམ་འཛིན་བྱ་དགོས་ཏེ། གཅིག་ནས་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་མུ་མཐུད་དུ་ཇེ་ལེགས་སུ་བཏང་ནས་སྐྱེ་ཁམས་དཔལ་ཡོན་གྱི་བཙན་ས་གསར་པ་གཏོད་རྒྱུ་ཡིན།  གཉིས་ནས་ཐོན་ལས་ཐེངས་གསུམ་ལ་རྒྱུན་མཐུད་ངང་སྐུལ་སྤེལ་བཏང་སྟེ། དཔལ་འབྱོར་བརྟན་པོའི་ངང་འཕར་བར་སྐུལ་འདེད་ཤུགས་ཆེན་གཏང་རྒྱུ་ཡིན། གསུམ་ནས་མུ་མཐུད་དུ་ཚོང་གཉེར་ཁོར་ཡུག་ཇེ་ལེགས་སུ་བཏང་ནས་ཐབས་བརྒྱ་ཇུས་སྟོང་གིས་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་དང་གསོན་ཤུགས་འཕེལ་བར་བྱ་རྒྱུ་ཡིན། བཞི་ནས་མཁར་གྲོང་དང་གྲོང་གསེབ་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་མུ་མཐུད་དུ་སྐུལ་འདེད་བཏང་སྟེ། མཁར་གྲོང་དང་གྲོང་གསེབ་གཞི་གཅིག་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་ཇེ་མགྱོགས་སུ་གཏང་རྒྱུ་ཡིན། ལྔ་ནས་དམངས་འཚོའི་བདེ་སྐྱིད་རྒྱུན་མཐུད་ལེགས་བཅོས་བཏང་སྟེ་མང་ཚོགས་ཀྱི་སྐྱིད་སྣང་མཐོ་རུ་གཏང་རྒྱུ་ཡིན། དྲུག་ནས་སྤྱི་ཚོགས་བཅོས་སྐྱོང་ལ་རྒྱུན་མཐུད་ངང་ཤུགས་སྣོན་བརྒྱབ་སྟེ། དམངས་ཡོངས་ཀྱི་བདེ་འཇགས་ཚོར་སྣང་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་ཆེ་རུ་གཏང་རྒྱུ་ཡིན། བདུན་ནས་རང་ངོས་ཡར་སྐྱེད་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་པ་དང་། སྤྱོད་ལམ་སྒྱུར་བ་དང་དོན་འཁྱོལ་དམ་འཛིན་ལ་རྒྱུན་འཁྱོངས་ལྷོད་མེད་བྱེད་པ། ཆབ་སྲིད་ཀྱིས་སྣེ་ཁྲིད་དང་ལས་དོན་སྒྲུབ་པ་གཙོ་བོར་འཛིན་པ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་པ། “བློ་དཀར་དང་དྭངས་གཙང་། འགན་འཁྲི་ཡོད་པ”བཅས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ངོ་བོ་སྲུང་ནས། “དམངས་ཀྱི་ཆེད་དང་དོན་དངོས་སྒྲུབ་པ། སྤྱོད་པ་གཙང་བ”བཅས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་འདུ་ཤེས་དང“ཡིད་ཆེས་བརྟན་པོ་དང་དངོས་སྒྲུབ་བརྩོན་ལེན”བཅས་ཀྱི་བྱ་བའི་བླང་བྱ་དེ། མཚོ་བྱང་ལ་རྒྱུས་ལོན་པ་དང་མཚོ་བྱང་ལ་དགའ་བ། མཚོ་བྱང་དར་རྒྱས་ཡོང་བ་བཅས་ཀྱི་ལག་ལེན་དུ་བསྒྱུར་རྒྱུ་ཡིན་ཟེར། 

ཚོགས་ཆེན་གྱིས་ད་དུང་ཝན་བཀྲ་ཤིས་དོན་འགྲུབ་ཀྱིས་གནང་བའི་འབྲེལ་ཡོད《མཚོ་བྱང་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་སྤྱི་ཚོགས་བདེ་འཇགས་ཕྱོགས་བསྡུས་བཅོས་སྐྱོང་སྲོལ་ཡིག》མེད་པར་བཟོ་རྒྱུར་རེ་ཞུ་བྱ་རྒྱུའི་སྐོར་གྱི་གྲོས་གཞི་དང་། ཝང་ཞིང་ཧོས་ཀྱིས་གནང་བའི་འབྲེལ་ཡོད《མཚོ་བྱང་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་ཐོག་གློག་གནོད་འཚེ་འགོག་སྲུང་སྲོལ་ཡིག（བཟོ་བཅོས་འཆར་ཟིན）》ལ་གྲོས་ཞིབ་བྱ་རྒྱུའི་སྐོར་གྱི་གྲོས་གཞི། 《མཚོ་བྱང་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་ཆུ་བེད་བཟོ་སྐྲུན་དོ་དམ་སྲུང་སྐྱོབ་སྲོལ་ཡིག》མེད་པར་བཟོ་རྒྱུར་རེ་ཞུ་བྱ་རྒྱུའི་སྐོར་གྱི་གྲོས་གཞི་བཅས་ལ་ཉན།     

ཚོགས་ཆེན་ཐོག མཚོ་བྱང་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི2024ལོའི་རྒྱལ་དམངས་དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་འཆར་གཞི་ལག་བསྟར་བྱས་པའི་གནས་ཚུལ་དང2025ལོའི་འཆར་གཞིའི་འཆར་ཟིན་གྱི་སྙན་ཞུ། མཚོ་བྱང་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི2024ལོའི་ནོར་སྲིད་སྔོན་རྩིས་ལག་བསྟར་བྱས་པའི་གནས་ཚུལ་དང2025ལོའི་ནོར་སྲིད་སྔོན་རྩིས་མ་ཟིན་གྱི་སྙན་ཞུར་ཞིབ་བཤེར་བྱས།